{"id":8425,"date":"2021-04-10T01:00:40","date_gmt":"2021-04-09T22:00:40","guid":{"rendered":"https:\/\/blog.benderimki.com\/?p=8425"},"modified":"2021-04-30T20:15:58","modified_gmt":"2021-04-30T17:15:58","slug":"turkiye-gida-israfi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/blog.benderimki.com\/index.php\/2021\/04\/10\/turkiye-gida-israfi\/","title":{"rendered":"T\u00fcrkiye’de G\u0131da \u0130sraf\u0131!"},"content":{"rendered":"\n
Merhaba Sevgili Ben derim ki\u2026 Ailesi;<\/p>\n\n\n\n
G\u0131da israf\u0131 t\u00fcm d\u00fcnyada tart\u0131\u015f\u0131lan ve \u00f6nlenmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131lan \u00e7ok \u00f6nemli bir konu. Bir\u00e7ok \u00fclke bu konuda insanlar\u0131 bilgilendirmeye ve \u00f6nlem almaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yor. Birle\u015fmi\u015f Milletler (BM) \u00c7evre Program\u0131 taraf\u0131ndan haz\u0131rlanan 2021 BM G\u0131da \u0130sraf\u0131 Endeksi Raporu’na*1<\/sup> g\u00f6re: <\/p>\n\n\n\n Ayn\u0131 rapora g\u00f6re d\u00fcnyada g\u0131da israf\u0131n\u0131n durumu ise \u015f\u00f6yle:<\/p>\n\n\n\n Peki, \u00fclkemizde insanlar g\u0131da israf\u0131 hakk\u0131nda ne d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyor?<\/p>\n\n\n\n NG Ara\u015ft\u0131rma<\/a> olarak kamuoyu ara\u015ft\u0131rmam\u0131z\u0131 22 Mart \u2013 1 Nisan 2021 tarihleri aras\u0131nda, T\u00fcrkiye geneli, 15 ya\u015f \u00fczeri, 2178 ki\u015finin kat\u0131l\u0131m\u0131 ile online ara\u015ft\u0131rma platformumuz benderimki.com<\/a> \u00fczerinde ger\u00e7ekle\u015ftirdik.<\/strong><\/p>\n\n\n\n Gelin sonu\u00e7lar\u0131 birlikte inceleyelim!<\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Kat\u0131l\u0131mc\u0131lara \u00fclkemizde g\u0131da israf\u0131n\u0131n ne boyutta oldu\u011funu sorduk. %81’i israf oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fcklerini belirtti.<\/p>\n\n\n\n Bu konuda T\u00fcrkiye \u0130sraf\u0131 \u00d6nleme Vakf\u0131 Y\u00f6netim Kurulu Ba\u015fkan\u0131 Prof Dr. Aziz Akg\u00fcl’\u00fcn 2019 y\u0131l\u0131nda yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamaya g\u00f6re , “T\u00fcrkiye’de 1 y\u0131lda israf edilen g\u0131da miktar\u0131 26 milyon tondur. Bunun kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 214 milyar lira.”*2<\/sup><\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Kat\u0131l\u0131mc\u0131lara evlerinde g\u0131da israf\u0131 olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 sorduk. %27\u2019sinin evinde g\u0131da israf\u0131 oldu\u011funu \u00f6\u011frendik. Bu sonuca bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda insanlar\u0131n g\u0131da israf\u0131 konusunda genel olarak ba\u015fkalar\u0131n\u0131 sorumlu tuttu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. Ama unutmayal\u0131m ki T\u00fcrkiye’de evlerde ki\u015fi ba\u015f\u0131 y\u0131lda 93 kg g\u0131da israf\u0131 yap\u0131l\u0131yor. Az da olsa \u00e7ok da olsa bunda bizim de pay\u0131m\u0131z\u0131n olmas\u0131 olduk\u00e7a muhtemel. \u0130sraf etmek i\u00e7in \u00e7\u00f6pe kiloyla atmak gerekmiyor. Bir domatesi yiyemeden yar\u0131s\u0131n\u0131 bile \u00e7\u00fcr\u00fct\u00fcp \u00e7\u00f6pe atmak ya da bir k\u0131sm\u0131 \u00e7\u00fcr\u00fcd\u00fc diye sa\u011flam k\u0131sm\u0131n\u0131 kurtarmadan t\u00fcm\u00fcn\u00fc \u00e7\u00f6pe atmak, ne kadar masum g\u00f6r\u00fcnse de israf oluyor. Sokak pazarlar\u0131nda g\u00fcn sonunda yerlere d\u00f6k\u00fclenlerden ve \u00e7\u00f6plerden bulduklar\u0131yla karn\u0131n\u0131 doyurmaya \u00e7al\u0131\u015fan insanlar\u0131n ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 \u00fclkemizde, bir \u00fcz\u00fcm tanesini bile israf etmeye hakk\u0131m\u0131z var m\u0131? <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n G\u00fcnl\u00fck ya\u015fant\u0131m\u0131zda evdeki yiyeceklerin hepsini t\u00fcketmeyi bekliyor muyuz yoksa bitmeden tekrar al\u0131\u015fveri\u015fe \u00e7\u0131k\u0131yor muyuz? G\u0131da israf\u0131n\u0131n y\u00fcksek olmas\u0131nda al\u0131\u015fveri\u015f tutumumuz da rol oynuyor olabilir mi? \u015eimdi \u00fclkemizdeki g\u0131da al\u0131\u015fveri\u015f al\u0131\u015fkanl\u0131klar\u0131n\u0131 inceleyelim!<\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Evindeki yiyecekleri bitirmeden nadiren veya hi\u00e7bir zaman al\u0131\u015fveri\u015fe \u00e7\u0131kmayanlar yaln\u0131zca her 5 ki\u015fiden 1’i. Geriye kalan her 5 ki\u015fiden 4’\u00fc ise evindeki yiyecekleri bitirmeye pek de dikkat etmiyor. <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Markete gitti\u011fimizde, ihtiyac\u0131m\u0131z olmayan \u015feyler de alabiliyoruz. Marketteyken gerek sunumu, gerek fiyat\u0131 olsun o an almakta gerekli g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz \u00fcr\u00fcnler bazen eve geldi\u011fimizde gereksiz gelebiliyor. Bazen de yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z al\u0131\u015fveri\u015fin bizi uzun s\u00fcre idare etmesi i\u00e7in fazla fazla al\u0131\u015fveri\u015f yapabiliyoruz. \u00d6zellikle pandemi d\u00f6neminde kendimizi daha fazla izole edebilmek i\u00e7in g\u0131da al\u0131\u015fveri\u015fi yapt\u0131\u011f\u0131m\u0131z ve sosyal mesafeyi koruman\u0131n her zaman m\u00fcmk\u00fcn olmad\u0131\u011f\u0131 yerlerden ka\u00e7\u0131nmaya \u00e7al\u0131\u015fabiliyoruz. <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Sonu\u00e7lara bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda insanlar\u0131n yakla\u015f\u0131k yar\u0131s\u0131 g\u0131da al\u0131\u015fveri\u015flerinde ihtiyac\u0131ndan fazla ald\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtiyor. Evdeki yiyeceklerin bitmesini beklemeden al\u0131\u015fveri\u015fe \u00e7\u0131k\u0131p ayr\u0131ca fazladan da yiyecek almak belki ya\u015fam konforu a\u00e7\u0131s\u0131ndan faydal\u0131 olabilir. Ama \u00e7evresel ekosisteme, ekonomiye ve di\u011fer insanlara verdi\u011fimiz zarar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fczde ortaya \u00e7\u0131kan tablo tekrar tekrar bu davran\u0131\u015flar\u0131m\u0131z\u0131 sorgulamam\u0131z gerekti\u011fini g\u00f6steriyor. <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Yiyebilece\u011fimizden fazla yeme\u011fi taba\u011f\u0131m\u0131za almak, israf\u0131 artt\u0131ran unsurlardan sadece bir tanesi. Bunun yan\u0131 s\u0131ra geleneksel misafirperverli\u011fimiz ve sevdiklerimizle payla\u015fman\u0131n hazz\u0131, kolayca g\u00f6zden ka\u00e7sa da israfa neden olabiliyor. Misafirlerimiz i\u00e7in haz\u0131rlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u00e7e\u015fit \u00e7e\u015fit yemekleri ve tatl\u0131lar\u0131 bol bol koymamak k\u00fclt\u00fcr\u00fcm\u00fcz\u00fcn par\u00e7as\u0131. Sadece bunlar da de\u011fil. D\u0131\u015far\u0131da yeme\u011fe \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda baz\u0131 restoranlar m\u00fc\u015fterilerini iyi hissettirebilmek ad\u0131na mezeleri, ekmekleri bol bol, bitmeden daha da fazla getiriyor. G\u00fcn\u00fcn sonunda g\u00f6zler boyan\u0131yor, belki iyi para da kazan\u0131l\u0131yor. Ama k\u00fc\u00e7\u00fck bir kesim tatmin olurken yap\u0131lan israfla hep birlikte kaybediyoruz. Tekrar hat\u0131rlayal\u0131m ki T\u00fcrkiye’de restoranlarda y\u0131lda ki\u015fi ba\u015f\u0131 28 kg g\u0131da israf\u0131 yap\u0131l\u0131yor. <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Bu soruya verilen cevaplar, di\u011fer durumlara g\u00f6re daha olumlu bir noktada. Yiyebilece\u011fimizden fazlas\u0131n\u0131 tabaklar\u0131m\u0131za almamaya \u00f6zen g\u00f6steriyoruz. Yaln\u0131zca her 5 ki\u015fiden 1’inin taba\u011f\u0131nda b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131 yiyeceklerle israfa meyilli oldu\u011funu g\u00f6r\u00fcyoruz. <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n Yaz\u0131m\u0131z\u0131n giri\u015finde verdi\u011fimiz BM raporundaki bilgileri kat\u0131l\u0131mc\u0131lar\u0131m\u0131zla da payla\u015ft\u0131k. Bu bilgilendirmeyle ki\u015fisel olarak yap\u0131lan israf\u0131n toplamda nas\u0131l bir tablo ortaya \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131n\u0131 bilmelerini sa\u011flad\u0131k. Bu bilgilendirmeden sonra kat\u0131l\u0131mc\u0131lar\u0131n %56\u2019s\u0131 art\u0131k israf etmeyece\u011fini s\u00f6yledi. %40\u2019\u0131 ise zaten israf etmedi\u011fini ve bundan sonra da etmeyece\u011fini belirtti. <\/p>\n\n\n\n \u0130sraf etmiyorum diyenlerin oran\u0131 bu kadar y\u00fcksekken, israf edilen yiyece\u011fin bu kadar fazla olmas\u0131 olduk\u00e7a d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fcr\u00fcc\u00fc. Belki ger\u00e7ekten israf etti\u011fimizin fark\u0131nda de\u011filiz. Belki de bunu kendimize bile itiraf etmekten utan\u0131yoruz. Hep ba\u015fkalar\u0131n\u0131n israf etti\u011fini ve di\u011ferlerinin sorumlu oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyoruz. Ama her \u015feyde oldu\u011fu gibi, israf\u0131 \u00f6nlemek i\u00e7in \u00f6nce kendimizden ba\u015flamam\u0131z gerekiyor. Unutmayal\u0131m, ba\u015fkalar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftiremeyebiliriz. De\u011fi\u015fim kendimizle ba\u015flar.<\/p>\n\n\n\n G\u0131da israf\u0131 konusunda sen neler d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorsun? D\u00fc\u015f\u00fcncelerini yaz\u0131m\u0131z\u0131n alt\u0131nda veya sosyal medya sayfalar\u0131m\u0131zda payla\u015fmay\u0131 unutma! <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n <\/p>T\u00fcrkiye\u2019de g\u0131da israf\u0131 ne durumda?<\/strong><\/h3>\n\n\n\n
Evinde g\u0131da israf\u0131 var m\u0131?<\/strong><\/h3>\n\n\n\n
Yiyecekler bitmeden al\u0131\u015fveri\u015f yapar m\u0131s\u0131n?<\/strong><\/h3>\n\n\n\n
Al\u0131\u015fveri\u015fte fazladan yiyecek al\u0131r m\u0131s\u0131n?<\/strong><\/h3>\n\n\n\n
Taba\u011f\u0131nda yiyecek b\u0131rak\u0131r m\u0131s\u0131n?<\/strong><\/h3>\n\n\n\n
Ya bug\u00fcnden sonra?<\/h3>\n\n\n\n
\u0130nternet’te Ben derim ki…<\/h2>\n\n\n\n