Zamana Ayak Uyduramayan Efsane Nokia

Bir zamanlar telefon piyasasının büyük çoğunluğunu elinde bulunduran Nokia’nın bu günkü durumu 2000 yılında tahmin edilebilir miydi?

Bir zamanlar batmaz denilen şirketlerin arasında gösterilen Nokia, 2013’te iflas etmenin eşiğindeyken Microsoft’a satıldı. Bu da akıllara şu soruyu getirdi. Nokia nasıl battı?

Bu sorunun cevabını aramadan önce Nokia’nın hikayesinden kısaca bahsetmekte fayda var.

Nokia, 1865 yılında maden mühendisi olan Fredrik Idestam tarafından kuruldu. Nokia’nın ilk işi kağıt yapımıydı. Sonrasında elektrik üretimi, galoştan lastiğe bir çok şey üretilen kauçuk işi ve kablo üretimi alanlarında şirket varlığını sürdürdü. Yıllar içinde Finlandiya ekonomisin en büyük şirketlerinden birisi oldu. Hatta 1999 yılında, Finlandiya’nın GSYH’sini tek başına %1,5’tan fazla artırdı. 2007’de Business Week’in En İyi Küresel Markalar listesinde 5. en değerli global marka olarak listelendi. Aynı yıl “Fortune Global 500” listesinde de dünyanın 119. en büyük şirketi olarak yer aldı.¹

Peki 90’lı yılların cep telefonu devinin başına ne geldi? Gelin o yılların cep telefonlarıyla ilgili önemli olaylara şöyle bir göz atalım.

Ekim 1998’de, Nokia dünyanın en çok satan cep telefonu markası oldu.
Nokia’nın işletme kârı, 1995’te 1 milyar dolardan, 1999’da neredeyse 4 milyar dolara ulaştı.
2003 yılında, tüm zamanların en çok satan cep telefonu olan Nokia 1100 üretildi.
2007’de Apple iPhone’u çıkardı.
2007’nin sonunda, dünyada satılan tüm akıllı telefonların yarısı Nokia idi. Apple’ın iPhone’u ise dünya pazarının yalnızca yüzde 5’ine sahipti.
2010 yılının son çeyreğinde, Symbian halen yüzde 36,6’lık pazar payıyla sektör lideriydi.
2010 yılında Nokia, iPhone’a karşı bir atağa başladı. Ancak rekabete uyamadı. Nokia’nın ileri teknoloji telefonlarının kalitesi düşmeye devam etti.
11 Şubat 2011’de Nokia, Microsoft ile ortak olduğunu duyurdu ve akıllı telefonlarında Windows işletim sistemlerini kullanmaya başladı.
6 yıl içinde, Nokia’nın piyasa değeri %90 oranında geriledi.
Nokia’nın gerilemesi 2011 yılına kadar hızlanarak devam etti ve 2013 yılında Microsoft tarafından satın alındı.²

Nokia neredeyse sektörün tamamına hakimken 20 yıl içinde piyasadan silinmesinin bir çok sebebi var. Yapılan akademik ve sektörel araştırmalar doğrultusunda bu sebeplerden en önemlileri stratejik hatalar, Symbian işletim sisteminden Windows işletim sistemine geçilmesi ve teknolojik gelişmelerin takip edilememesi sonucu ürünlerin rakiplere göre geride kalması olarak sıralanıyor.³

Çoğu firmanın yaptığı en büyük hataların başında hedef kitlesine kulak vermemek geliyor. Aslında Nokia zamanın diğer önemli cep telefonu üreticilerinden Blackberry, Motorola ve Ericsson’ın yaptığı hataları yaptı. Kullanıcıların ne istediğine kulak asmadı. Nokia, cep telefonunda en başta trendleri belirledi. Geliştirdiği telefonlar yeri geldi Sony Walkman’in yerini aldı, yeri geldi oyun telefonu oldu, yeri geldi fotoğraf makinesi yerine kullanıldı. İnternetin telefonlarda da yaygın olarak kullanılmaya başlanmasıyla insanlar daha fazla işi telefonlarıyla yapmak istediler. Nokia’nın işletim sistemi Symbian eposta özelliğini kullanıcılarına sundu. İnternete ulaşarak işlerinin bir kısmını Nokia telefonlarından halletmelerine olanak sağladı. Ancak, Symbian açık koda sahip bir sistem değildi. Bu yüzden büyüme hızı özellikle Android’e göre çok yavaş kaldı ve sunduğu özellikler çok sınırlı kaldı. Daha sonraları Symbian üreticilere de açıldı. Aynı zamanda Microsoft ile işbirliğine gidilerek Windows Phone geliştirildi. Ancak bu ürünler beklenen ilgiyi görmedi. Windows yüklü telefonların piyasaya çıkmasının üstünden 1 yıldan fazla geçmesine rağmen Symbian işletim sistemine sahip telefon sayısı Windows Phone’dan daha fazlaydı. Windows Phone, Symbian’ın ivmesini hiçbir zaman yakalayamadı. Nokia ise Windows Phone inadından vazgeçmedi ve şirket değeri giderek düştü.⁴

15 yıldan uzun süre telefon piyasasının liderliğini elinde bulunduran Nokia, sektördeki değişimlere uzak kaldı. Akıllı telefon piyasasının insanlarda yarattığı ilgi ve heyecanı geç farketti. Müşterinin, rakiplerin ve piyasanın nabzını tutamamının bedelini olabilecek en ağır şekilde ödedi.

Kim bilir, tüketicisine kulak verse, değişime bu kadar kapalı olmasa bugün belki hala Nokia’yı sektörün önde gelenleri arasında konuşuyor olurduk.

Bu sayfadaki içeriğin tüm hakları www.benderimki.com sitesine aittir. Burada sağlanan bilgilerin doğrudan veya dolaylı, herhangi bir şekilde kullanılması durumunda referans gösterilmesi zorunludur. Bizi daha yakından takip etmek için: